Halk arasında şeker hastalığı olarak bilinen diyabet halk sağlığını tehdit eden en önemli sağlık sorunlarından biridir, görülme sıkılığı salgın olarak tanımlanabilir.(1) Diyabetin görülme sıklığı Türk erişkin popülasyonunda %13.7’ ye yükseldiği ve özellikle 40-44 yaş grubundaki nüfusun %10’ unu etkilediği bildirildi.(2)
Şeker hastalığı pankreastan salgılanan insülin hormonunun aktivitesinde veya salgılanmasında ya da her iki durumdan kaynaklı gelişen, şeker yüksekliği ile seyreden bir hastalıktır.(3) Tip 1 ve Tip 2 Diyabet olarak sınıflandırılabilir. Tip 1 diyabet insülin hormonunda hücre hasarından kaynaklı insülin yetersizliğine bağlı gelişir. Tip 2 Diyabet insülin direnci ve insülin salınımındaki bozukluğa bağlı olabilir.(4) Tip 2 diyabette özellikle kişilerin %80’ den fazlası obezdir. Tip 2 Diyabetin tedavisinde tıbbi beslenme tedavisi ile ağırlık kaybı esastır. Doğru uygulanan beslenme tedavisi ile kişide ağırlık kaybı, kan basıncı, kan şeker düzeyi ve kan yağlarında iyileşme sağlanmaktadır.(3) Şekerden korunma ve hastalığın tedavisi sağlıklı beslenme önerileri ile kişiye özgü bir tedavi şeklinde planlanmalıdır. (1) Karbonhidratlar tam buğday unu, bulgur gibi kompleks ve glisemik indeksi (kan şekerini yükseltme hızı) düşük tercih edilmeli, doymuş yağ, kolesterol ve trans yağ asitleri içeren gıdaların tüketimi azaltılmalı, su tüketimi arttırılmalı, günde 5 porsiyon sebze ve meyve tüketilmeli, günlük posa miktarı arttırılmalı, haftada 3 kez en az 45 dakika yürüyüş yapılmalıdır. Doğru uygulanan beslenme tedavisi şeker hastalığından korunma ve klinik bulguların azaltılmasında esastır.(1,5)
KAYNAKLAR
1.Sepah SC, Jiang L, Peters AL. Translating the diabetes prevention program into
an online social network: validation against CDC standards. Diabetes Educ
2014;40:435e43. Matched ISSN : 0145-7217.
2.The Ministry of Health of Turkey Public Health Agency of Turkey. Turkey
diabetes prevention and control program action plan: (2011-2014). Ankara,
Turkey: Anıl matbaası; 2011
- American Diabetes Association (2014). Standards Of Medical Care
İn Diabetes. Diabetes Care, 37(1), 14-80.
- American Diabetes Association (2016). Standards Of Medical Care
İn Diabetes. Diabetes Care, 39(1), 36- 94.
- Özer E, Yıldız E, Mercanlıgil M, Mercanlıgil S, Uysal C ve ark. Diyabetin Önlenmesi Ve Tedavisinde Tıbbi Beslenme Tedavisi Rehberi. Eds Mercanlıgil S, Dağ A. Hastalıklarda Diyet Tedavisi. 1. Baskı, İstanbul: Türkiye Diyetisyenler Derneği Yayını,2013; 90-120.